Qeveria e Kosovës ka marrë vendim për obligim të bizneseve për shërbim të klientëve me ujë nga rubineti, si dhe për monitorim të cilësisë së ujit të destinuar për konsum. Nga Shoqata e Gastronomëve e kanë mirëpritur këtë vendim, duke thënë se uji është e drejtë elementare dhe se ky ligj vlen edhe në vende tjera, shkruan Gazeta Express.
Petrit Kllokoqi, nga shoqata e Gastronomëve të Kosovës, ka thënë për Express se e përkrahin këtë vendim. Ai ka shtuar se mbetet të shihet një detaj sa i përket vendimit.
“E përkrahim si gastronomë. Mbetet të shihet a vlen vendimi vetëm për shërbim në banak. Uji është e drejtë elementare”, tha ai.
Ai shtoi se ligje të njëjta ka edhe në vende të tjera të botës perëndimore.
“Ky vendim vlen edhe në vende të tjera, përshembull edhe në Londër është obligative.”, shtoi ai.
Ndryshe, në shkurt të vitit 2018, Komisioni i BE-së rishikoi Direktivën e Ujit të Pijshëm që mandaton disa ndërmarrje në Evropë që janë të detyruara, me ligj, të ofrojnë ujë të pijshëm falas për klientët. Evropianët sugjerojnë se kërkesa që restorantet të shërbejnë me ujë mund t’i kursejë familjeve më shumë se 600 milionë euro vetëm nga kostot e ujit në shishe. Më tej, qasja në ujin e pijshëm falas mund t’i ndihmojë qytetarët të përdorin më pak shishe plastike, duke reduktuar “25 milionë tonë mbeturina plastike” të prodhuara aktualisht nga evropianët çdo vit.
Direktiva thotë se të gjithë evropianët duhet të kenë akses në një furnizim të pastër me ujë të pijshëm. Kjo nënkupton ngritjen e shatërvaneve të ujit të pijshëm në hapësirat publike, por gjithashtu sugjeron “inkurajimin e vendeve dhe restoranteve publike” për të siguruar akses në ujë falas në vend. Por çfarë do të thotë “inkurajoj” në praktikë?
Në Angli, Uells dhe Skoci, do të thotë që vendet e licencuara duhet të ofrojnë ujë të pijshëm falas sipas kërkesës. Çdo ndërmarrje që shet alkool – nga klubet dhe baret në restorante dhe kinema – ka një detyrim ligjor për të ofruar ujë të pijshëm pa pagesë. Në Irlandë, megjithatë, nuk ekziston një ligj i tillë dhe kështu klientët duhet të blejnë ujë. E njëjta gjë vlen për të gjitha vendet në Mbretërinë e Bashkuar që nuk shesin alkool; as ata nuk kanë obligim të ofrojnë ujë falas.
Në Holandë, nuk ka asnjë ligj që detyron restorantet të ofrojnë ujë të pijshëm falas. Kjo ka shkaktuar një peticion që bën thirrje për “ujin e çezmës kudo, të lutem”, i cili mblodhi mbi 100,000 nënshkrime për të ndaluar restorantet që t’u mohojnë klientëve një nevojë themelore.
Deri më sot, Bashkimi Evropian nuk ka miratuar asnjë ligj që kërkon që ndërmarrjet në vendet e tij anëtare të ofrojnë ujë nga rubineti pa pagesë. Pronarët e restoranteve evropiane dhe objekteve të tjera mund të zgjedhin nëse e ofrojnë atë apo jo.